การกู้ยืมเงิน และแบบสัญญากู้ยืมเงิน แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ สัญญายืมใช้คงรูป และ สัญญายืมใช้สิ้นเปลือง ซึ่งการกู้ยืมเงินนั้นจัดอยู่ในประเภทของสัญญายืมใช้สิ้นเปลือง
สัญญายืมใช้คงรูป หมายถึง ผู้ให้ยืม ให้ผู้ยืมได้ใช้สร้อยทรัพย์สิน โดยทรัพย์สินหมายความรวมทั้งทรัพย์ (วัตถุมีรูปร่าง) และวัตถุไม่มีรูปร่าง ซึ่งอาจมีราคาและอาจถือเอาได้ (ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 640) และทรัพย์สินที่ยืมจะเป็นสังหาริมทรัพย์หรืออสังหาริมทรัพย์ก็ได้ แต่ผู้ยืมจะต้องคืนทรัพย์สินนั้นเมื่อใช้สอยเสร็จแล้ว เป็นสัญญาที่ไม่มีการโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ยืม สัญญายืมใช้คงรูปเป็นสัญญาที่ตกลงให้ผู้ยืมต้องคืนทรัพย์สินที่ยืมให้แก่ผู้ให้ยืมเมื่อใช้สอยทรัพย์สินเสร็จแล้ว จะนำทรัพย์สินอื่นมาคืนแทนไม่ได้ ดังนั้นผู้ให้ยืมจึงไม่จำเป็นต้องเป็นเจ้าของทรัพย์สินที่ให้ยืม
สัญญายืมใช้สิ้นเปลือง เป็นสัญญาที่ผู้ให้ยืมโอนกรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินที่ยืมให้ผู้ยืม สัญญาที่มีวัตถุแห่งหนี้เป็นทรัพย์ชนิดใช้ไปสิ้นไป ได้แก่ ทรัพย์ที่เมื่อใช้ไปแล้วสิ้นสภาพหรือเปลี่ยนสภาพไปภายหลังการใช้งาน และไม่สามารถนำกลับมาใช้ได้อีก เช่น ยืมน้ำมันมาเติมรถ ยืมน้ำมาใช้ เป็นสัญญาที่บริบูรณ์เมื่อส่งมอบทรัพย์สินที่ยืม ตราบใดที่ยังไม่มีการส่งมอบทรัพย์สินที่ยืม สัญญาไม่เป็นโมฆะ เพียงแต่คู่สัญญาจะยังไม่เกิดสิทธิและหน้าที่ตามกฎหมายหรือตามที่ระบุในสัญญายืม
การกูยืมเงินมีหลักเกณฑ์ดังนี้
- การกูยืมเงินกว่า 2,000 บาท ต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อผู้ยืม มิฉะนั้นจะฟ้องร้องเรียกได้เฉพาะอัตราส่วนยอดเงินต้น
- ในกรณีที่คู่สัญญาตกลงว่ามีดอกเบี้ย แต่ไม่ได้ระบุไว้ในสัญญาให้เรียกดอกเบี้ยตามกฎหมายได้ร้อยละ 3 ต่อปี
- กรณีหากผิดนัดชำระหนี้สามารถคิดดอกเบี้ยผิดนัดได้ ร้อยละ 5 ต่อปี
- ดอกเบี้ยโดยชอบด้วยกฎหมาย ต้องไม่เกินร้อยละ 15 ต่อปี เว้นเเต่จะเป็นการกูยืมเงินจากสถาบันการเงิน เช่นกู้ยืมเงินจากธนาคาร
แบบสัญญากู้ยืมเงิน
สัญญาฉบับนี้ทำขึ้นเมื่อวันที่…………........…..เดือน……..…......………………พ.ศ.…..…………
ณ ที่…………................ถนน………………..........ตำบล……………….......…….อำเภอ……....................………..................
จังหวัด...........................................ระหว่าง
ข้าพเจ้า………………………………………………………อยู่บ้านเลขที่…………ถนน......................ตำบล………………......
.อำเภอ……………...........จังหวัด.......................
ซึ่งต่อไปในสัญญานี้เรียกว่า “ผู้กู้” ฝ่ายหนึ่ง กับ
ข้าพเจ้า………………………….............................…..อยู่บ้านเลขที่……...…..ถนน....................ตำบล………...........……
อำเภอ……………….จังหวัด……………………....
ซึ่งต่อไปในสัญญานี้เรียกว่า “ผู้ให้กู้” อีกฝ่ายหนึ่ง
ทั้งสองฝ่ายตกลงกันทำสัญญาดังต่อไปนี้
ข้อ 1. ผู้กู้ได้กู้ยืมเงินจากผู้ให้กู้เป็นเงินจำนวน……………….....บาท(..…………..........……….………)
โดยในวันทำสัญญานี้ผู้กู้ ได้รับเงินไปเรียบร้อยแล้ว
1.1 ผู้กู้ตกลงว่าจะผ่อนชำระคืนเงินให้กับผู้ให้กู้เป็นรายเดือน เดือนละ.............บาท
(..........................) นับตั้งแต่วันที่..................เดือน............................พ.ศ................... ถึงวันที่...................
.เดือน.........................พ.ศ.........................
ข้อ 2. ผู้กู้ตกลงจะให้ดอกเบี้ยแก่ผู้ให้กู้ในอัตราร้อยละ…………ต่อปี และตกลงจะชำระ
ดอกเบี้ยให้ทุก ๆ เดือน
ข้อ 3. หากผู้กู้ไม่ปฏิบัติตามสัญญานี้ ผู้กู้ยินยอมรับผิดชดใช้ค่าเสียหายบรรดาที่
ผู้ให้กู้จะพึงได้รับจากการผิดสัญญาดังกล่าว รวมทั้งค่าใช้จ่ายทั้งปวงในการเตือน ทวงถาม
เรียกร้องให้ชำระหนี้ตลอดจนค่าฤชาธรรมเนียม ค่าใช้จ่ายในการดำเนินคดี และค่าทนายความ
ในการดำเนินคดีบังคับให้ชำระหนี้ คืนให้แก่ผู้ให้กู้ด้วย
เพื่อเป็นหลักฐานคู่สัญญาทั้งสองฝ่ายได้อ่านข้อความของสัญญานี้ดีโดยตลอด
แล้วตรงตามความประสงค์ของคู่สัญญา ทั้งสองฝ่ายจึงได้ลงลายมือไว้เป็นสำคัญต่อหน้าพยาน
ลงชื่อ………………………………….ผู้กู้
ลงชื่อ………………………………….ผู้ให้กู้
ลงชื่อ………………………………….พยาน
ลงชื่อ………………………………….พยาน